Bert Spoelstra (1953), Nederlands schrijver van authentieke politieromans. Hij werd geboren in de Oostelijke Mijnstreek van Limburg, als zoon van een mijnwerker. Reeds op 17-jarige leeftijd startte hij zijn opleiding bij het Korps Rijkspolitie, waar hij na vier jaar uniformdienst in verschillende gemeenten bij de Districtsrecherche in Zuid-Limburg terechtkwam. Hij was daarmee destijds de jongste districtsrechercheur van Nederland. In deze functie was hij werkzaam bij de bestrijding van verdovende middelen, illegale vuurwapens, bendevorming en fraude. Naast zijn dagelijkse werk als rechercheur, maakte hij gedurende veertien jaar deel uit van een kleine semi-geheime antiterreureenheid waarmee hij onder andere de treinkapingen in de jaren zeventig meemaakte.
Na de reorganisatie van de Nederlandse politie bleef hij werkzaam bij de recherche en kwam terecht bij een regionale dienst die zich met de bestrijding van georganiseerde criminaliteit bezig houdt. Hij woont en werkt in Zuid Limburg.
Zijn boeken gaan over de échte politie, ‘de slecht georganiseerde, onderbemande, kankerende en door Van Traa gecastreerde politie, geringeloord door de politiek, voorbijgelopen door de misdaad’ (Rinus Ferdinandusse in een lang interview met Spoelstra, Vrij Nederland 29-5-1999).
‘Ik vond vanaf het begin dat de romans die ik schrijf een hoog waarheidsgehalte moeten hebben. Niet: zo ís het gebeurd, maar wel: zo zou het kunnen gebeuren, of gebeurd kunnen zijn. Wilde achtervolgingen met dertig doden en twintig auto’s in de prak komen hier nauwelijks voor, dus ook niet in mijn boeken.’ (VN 29-5-1999)
Als kind was Bert Spoelstra al een fanatiek lezer en zijn liefde voor het schrijven ontstond bij zijn eerste schoolopstel. In 1990 debuteerde hij met twee (vervolg) romans: Speed en Lüger, die over het algemeen goed ontvangen werden. Spoelstra koos voor zijn romanfiguren twee politiemensen die, net als hijzelf, in Zuid Limburg werkzaam zijn. Met dit duo vulde hij zeven boeken, na de eerste twee nog Operatie Violet (1991), Aga (1994), De gehangen man (1995) Vuil Geld (1997) en De vergeten dode (1998).
‘Helaas kon ik in dat boek niet alles vertellen. Ik sta altijd met één poot in het ambtsgeheim.’ (over Operatie Violet, VN 29-5-1999)
Daarna vond hij dat het tijd werd om eens voor iets anders te kiezen en in 2000 verscheen zijn achtste boek Dodelijk verleden, dat in een andere stijl werd geschreven en waarin een nieuwe romanfiguur opdook. Dodelijk verleden speelt zich onder meer af in Jemen.
‘Collega-recensent Rinus Ferdinandusse en ondergetekende spelen, ongewild, ook nog een rolletje in de marge. Naar hen moet, als er wat met Hoornstra gebeurt, belastend materiaal worden gebracht dat zich in een NS-kluisje op Hoog-Catharijne bevindt. Die ongetwijfeld zeer interessante documenten hebben ons niet bereikt.’ (Rolf Bos over Dodelijk verleden, Volkskrant 19-5-2000)
De eerste drie boeken werden in 1998 in een goedkope omnibus opnieuw op de markt gebracht, terwijl in augustus 2000 ook het boek Aga in een goedkope herdruk verscheen.
Spoelstra probeert zijn verhalen een hoog waarheidsgehalte mee te geven. Niet: zó is het gebeurd, maar: zó zou het kunnen gebeuren. Daarnaast maakt hij van deze bezigheid dankbaar gebruik om misstanden bij de politie, bij justitie en in de politiek aan de kaak te stellen. ‘Een fijne mogelijkheid om frustraties uit het dagelijkse werk van me af te schrijven,’ zegt hij zelf daarover. En: ‘Als ik alleen maar gladde, kritiekloze verhaaltjes zou mogen schrijven, hield ik er direct mee op. Dat stukje maatschappijkritiek is voor mij juist het zout in de pap.’
Naast zijn liefhebberij voor het schrijven, interesseert Bert Spoelstra zich voor geschiedenis, waarin de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en de luchtoorlog daarbinnen in het bijzonder, centraal staan. Verder boeien de werkzaamheden en organisaties van geheime diensten hem. Facetten hiervan zijn vrijwel steeds in zijn boeken terug te vinden.
Afrikaanse rum (2002), is een faction-thriller waarin o.a. de Antwerpse diamanthandel een rol speelt. Wanneer voor de deur van een asielzoekerscentrum een doodgeschoten man wordt gevonden, gaat de geschorste politierechercheur Hoornstra – uit verveling – op onderzoek uit. Hij komt al snel op het spoor van een Vlaamse huurling met een Afrikaans verleden. Helaas blijkt binnen de kortste keren dat niet alleen Hoornstra, maar ook twee voormalige KGB-agenten deze Belg graag zouden willen spreken.
Hoornstra is hen echter voor. Hij weet het vertrouwen van de man te winnen en komt beetje bij beetje achter het geheim dat de Belg met zich meedraagt. Het resulteert in een ware klopjacht die van Gent via Frankrijk naar Spanje leidt – en tot een ontknoping die anders is dan Hoornstra in zijn stoutste dromen had verwacht.
Mascotte speelt in een Limburgse setting. In de zomer van 2004 vindt in Brunssum een laffe moord plaats op een bejaarde. Rechercheur Harrie Lemmen stuit samen met zijn jonge collega Cindy Steen op de verziekte verhoudingen binnen het gezin van het slachtoffer. De schrijver weet als geen ander hoe de opsporing verloopt. De pakkende roman geeft een waarheidsgetrouw beeld van de aanpak van de recherche, maar ook van de frustraties van de dienders over de onbegonnen strijd tegen misdaad en maatschappelijk verval. Doorspekt met kritiek richting magistratuur en politiek speelt het boek in een steeds gewelddadiger Limburg.
In Doodsprong reist de Limburger Paul Collard met zijn vriendin in de zomer van 2003 door Frankrijk. Voor het eerst sinds jaren is hij weer in dat land waar hij vroeger een vakantiehuisje bezat.Talloze herinneringen komen boven. Met name zijn vlucht uit Frankrijk in 1985 houdt hem bezig.Tijdens een vakantie in dat jaar stuit hij op een lang geleden gebeurd drama: een Fransman met de achternaam Collard wordt tijdens de Tweede Wereldoorlog gedood door de Gestapo in een klein dorpje.Paul raakt geobsedeerd door die gebeurtenis. Alles wil hij daarover weten. Al snel komt hij erachter dat hij beter niet zijn neus in die affaire had kunnen steken…
Zijn vragen en uitzoekerij zorgen voor heel wat commotie in dat Frans dorpje.Er vloeit bloed. Paul Collard krijgt het gevoel tegen een onzichtbare vijand te moeten vechten. Een vijand die een aanslag op hem pleegt en waarvoor hij moet vluchten uit het land dat hem zo dierbaar is. Als hij in 2003 terugkeert, doet hij dat met gemengde gevoelens. Het kost moeite, maar Collard weet het mysterie van toen alsnog te ontraadselen.
Als oud vuil. Wanneer eind 2005 in een Zuidlimburgs bosje het skelet van een sinds jaren vermist meisje wordt gevonden, stelt de politie een klein onderzoeksteam samen dat onder leiding van rechercheur Ruud Hendriks in kaart moet brengen, wat er zoal aan vermissingen van jonge vrouwen in de regio op de plank ligt. De rechercheurs betrekken daar ook het grensgebied van België en Duitsland in en komen tot verbazingwekkende conclusies. Door het onderzoek worden de teamleden ook geconfronteerd met herinneringen aan misselijkmakende gebeurtenissen uit hun loopbaan; herinneringen die ze de rest van hun leven met zich mee moeten dragen…
Het recherchewerk verloopt moeizaam, net als de relatie die Ruud Hendriks heeft met de veel jongere collega, Cindy. Houdt zij er een andere minnaar op na? En wat is er zo speciaal aan de data van de vermissingen en de moorden? Wat hebben de verschillende vindplaatsen van de lijken met elkaar gemeen? Als uiteindelijk een verdachte in beeld komt moet het team, bij gebrek aan voldoende bewijs, wachten op een heterdaad. Ze slagen er in de man te arresteren voor een verkrachting. Hij ontkent echter alles. Hebben ze wel de juiste dader te pakken? Dan verdwijnt in 2006 weer een meisje tijdens het scholierencarnaval in Sittard…
Bert Spoelstra verzorgt ook lezingen over deze onderwerpen.
Werk: Speed (1990), Lüger (1990); Operatie Violet (1991); De gehangen man (1995); Aga (1994); Vuil geld (1997); De vergeten dode (1998); Dodelijk verleden (2000); Afrikaanse rum (2002); Operatie Raghadan (2004); Mascotte (2004); Doodsprong (2006); Als oud vuil (2007).